ΟΞΥ ΕΜΦΡΑΓΜΑ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΥ (ΟΕΜ)

ΟΞΥ ΕΜΦΡΑΓΜΑ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΥ (ΟΕΜ)

Ο όρος οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου χρησιμοποιείται όταν υπάρχουν ενδείξεις μυοκαρδιακής νέκρωσης με κλινική εικόνα συμβατή με μυοκαρδιακή ισχαιμία.

Με τον όρο ισχαιμία εννοούμε την μειωμένη ιστική αιμάτωση.

Με δύο λόγια, πρόκειται για την εντοπισμένη ισχαιμική νέκρωση του μυοκαρδίου λόγω απόφραξης ενός κλάδου των στεφανιαίων αρτηριών λόγω ρήξης ή διάβρωσης της αθηρωματικής πλάκας και δημιουργίας θρόμβου ο οποίος αποφράσσει πλήρως την υπεύθυνη στεφανιαία αρτηρία με αποτέλεσμα την διακοπή της κυκλοφορίας του αίματος.

Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τη νέκρωση μιας περιοχής του μυοκαρδίου.

Επιδημιολογικά, η στεφανιαία νόσος είναι η συχνότερη αιτία θανάτου παγκοσμίως.  Μεγαλύτερο κίνδυνο για έμφραγμα μυοκαρδίου ή καρδιακή προσβολή έχουν οι άντρες. 1/6 άντρες και 1/7 γυναίκες στην Ευρώπη πεθαίνουν από ΟΕΜ.

ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΕΝΟΣ ΕΜΦΡΑΓΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΥ

Οι ενδείξεις που φανερώνουν ότι η παροχή αίματος προς την καρδιά έχει διαταραχτεί προσωρινά προηγούνται συχνά ενός εμφράγματος του μυοκαρδίου. Οι ενδείξεις αυτές διαρκούν κατά κανόνα μόνο μερικά λεπτά της ώρας.

Σε πολλές όμως περιπτώσεις τα συμπτώματα είναι αιφνίδια, χωρίς προκαταρκτικά ενοχλήματα.

1.    Ο ασθενής είναι αγχώδης και ανήσυχος, ωχρός στην όψη και παρουσιάζει ταχύπνοια, ταχυσφυγμία και δυσχέρεια στην αναπνοή με έντονη εφίδρωση και συχνά λιποθυμικές τάσεις με απώλεια αισθήσεων.
2.  Έχει αίσθηση πίεσης ή σφιξίματος στο στήθος.
3.   Ο ισχαιμικός πόνος στο ΟΕΜ εντοπίζεται οπισθοστερνικά ή στο προκάρδιο αλλά μπορεί να εντοπίζεται και στο επιγάστριο ή στη ράχη.  Αλλού ο πόνος εμφανίζεται στον ώμο, το χέρι , το λαιμό, ή και το σαγόνι.          
4.   Ξαφνικός πόνος στην άνω κοιλιακή χώρα με συνοδούς εμέτους πολλές φορές, αλλά και ναυτία, ζάλη ή συγκοπτικό επεισόδιο.
5.   Ακανόνιστος χτύπος καρδιάς (αρρυθμία) που συμβαίνει για πρώτη φορά.

Ο πάσχοντας δεν μπορεί να ανακουφιστεί με την αλλαγή της θέσης και είναι υποκειμενικό το άλγος σε κάθε ασθενή. Η ένταση του πόνου διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο σε σημείο που μπορεί να κυμαίνεται από ένα απλό συνεχές βάρος έως και να απουσιάζει ολοκληρωτικά (ειδικώς στους χρόνια διαβητικούς ασθενείς). Η ειδοποιός διαφορά μεταξύ της απλής στηθαγχικής προσβολής και του ΟΕΜ είναι ότι το άλγος (πόνος) στη δεύτερη περίπτωση διαρκεί πάνω από 20 λεπτά και υφίεται με τη λήψη νιτρωδών υπογλωσσίως.     Η οξεία μυοκαρδιακή ισχαιμία αποτελεί το συχνότερο αίτιο οξείας καρδιακής ανεπάρκειας.

Αρχικά τα συμπτώματα εμφανίζονται κατά την σωματική κόπωση ή ψυχική υπερένταση, ενώ αργότερα εμφανίζονται και κατά την ξεκούραση. Η ενημέρωση του προσωπικού γιατρού είναι απαραίτητη σε αυτή την περίπτωση.

ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΙΑΚΗ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ

·         Υπερχοληστεριναιμία

·         Σακχαρώσης Διαβήτης

·         Κάπνισμα

·         Καθιστική ζωή

·         Υπέρταση

·         Το υπερβολικό βάρος (όχι ανεξάρτητα αλλά μέσω επίτασης άλλων παραγόντων κινδύνου)

·         Η ανθυγιεινή διατροφή

·         Το άγχος

Σημαντικοί παράγοντες οι οποίοι δεν μπορούν να τεθούν σε έλεγχο αλλά επιβάλλουν την εντατικότερη λήψη μέτρων για τροποποίηση των προηγούμενων είναι:

·         Το κληρονομικό ιστορικό (στεφανιαίας νόσου)

·         Το φύλο (πρωιμότερη επιβάρυνση των ανδρών)

·         Η ηλικία (όσο αυξάνεται τόσο μεγαλύτερος ο κίνδυνος)

ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ ΣΕ ΟΕΜ

Στόχος μας είναι η μείωση του έργου της καρδιάς, για αυτό το λόγο:

1.    Ακινητοποιώ το άτομο σε ημικαθιστή θέση με τα γόνατα σε κάμψη

2.    Χαλαρώνω τα ρούχα του και καθησυχάζω τον πάσχοντα

3.    Αερίζω το χώρο

4.    Χορηγώ ασπιρίνη υπογλώσσια (δεν χορηγώ σε περίπτωση αλλεργίας ή έλκος στομάχου)

5.    Καλώ το ΕΚΑΒ-166 για άμεση μεταφορά του στο νοσοκομείο, έχοντας ενημερώσει το περιστατικό λεπτομερώς

6.    Αν εξελιχθεί σε ανακοπή και το άτομο δεν αναπνέει εφαρμόζω ΚΑΡΠΑ.

Σχετική Βιβλιογραφία:
1.       Τσιάμης Ε, Τούτουζας Κ, Στεφανάδης Χ. Οξέα Ισχαιμικά Σύν- δρομα. Χ. Στεφανάδης: Παθήσεις της Καρδιάς. Τόμος 1, Κε- φάλαιο 20 Β, Αθήνα 2005, σελ. 194-252.

2.       Ηρώ Πανανουδάκη- Μπροκαλάκη: Νόσοι της καρδίας& Νοσηλευτική Φροντίδα Ολιστική Προσέγγιση. Κε-φάλαιο 8, 2^η έκδοση Δ. Λαγός, σελ. 133- 162

3.       Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας

4.       Πρώτες Βοήθειες, Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός- Τομέας Νοσηλευτικής, Λαμπρινή Παπαδοπούλου, Δ  Έκδοση 2014

1.